Kenmerken van dyscalculie

Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen met het leren en het vlot/accuraat oproepen/toepassen van rekenkennis/wiskundekennis (feiten/afspraken), die blijvend zijn na gedegen onderwijs.

Kinderen met dyscalculie blijven moeite houden met de basisvaardigheden van het rekenen. De problemen komen niet alleen naar voren bij eenvoudige sommen, maar bijvoorbeeld ook bij het tellen en de getalkennis. Kinderen met dyscalculie gebruiken vaak simpele procedures, zoals het één voor één op de vingers natellen. Verder heeft de leerling moeite om te werken aan de hand van een stappenplan en haalt men de volgorde van de te nemen stappen regelmatig door elkaar. Het onder elkaar zetten van sommen levert vaak problemen op, met name omdat het kind moeite heeft met de betekenis van de plaats van een cijfer in een groter getal. Het omdraaien van getallen komt eveneens regelmatig voor.

Verschillende typen van dyscalculie

Er bestaat een grote variatie in rekenstoornissen en problemen. Het vermogen om te kunnen rekenen is namelijk afhankelijk van verschillende vaardigheden. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van visueel-ruimtelijke problemen. Dit levert problemen op met de plaatsing van cijfers in de getallenrij en het schrijven van grote getallen. Daarnaast kunnen er procedurele problemen zijn. Hierbij gebruikt men vaak een aanpak die meer bestemd is voor jongere kinderen. Ook maakt men veel fouten in rekenopgaven doordat niet de juiste strategie gebruikt wordt bij het oplossen van de som en bestaan er moeilijkheden met de volgorde van de stappen bij complexe sommen. Verder kunnen er moeilijkheden zijn met het verbaal geheugen. Hierbij rekent men traag, zijn eenvoudige sommen niet geautomatiseerd en worden veel fouten gemaakt bij het halen van antwoorden uit het geheugen.

Gevolgen van dyscalculie

In het dagelijks leven komt men zeer regelmatig in aanraking met getallen en getalbewerkingen. Denk bijvoorbeeld aan klokkijken, betalen, maten en gewichten. Ondanks dat er tegenwoordig veel handige hulpmiddelen zijn die gebruikt kunnen worden, blijft het een dagelijks terugkerend probleem wanneer er sprake is van dyscalculie. Voor ieder kind kunnen de gevolgen anders zijn, afhankelijk van de ernst en op welk gebied het zich bij dit kind uit.

Wanneer een kind nog op school zit, zal het dagelijks oefenen met de rekenvaardigheid. Wanneer er geen adequate ondersteuning en begeleiding is, kan het kind gefrustreerd raken, doordat het niet mee kan komen met de groep en keer op keer negatieve ervaringen opdoet. Het kind kan echter ook met zaakvakken problemen krijgen.  Bij geschiedenis kan het bijvoorbeeld moeite hebben met het onthouden van jaartallen. Op de middelbare school krijgt het ook te maken met vakken, zoals economie, natuur- en scheikunde. Kinderen met dyscalculie presteren dan ook vaak op een lager niveau dan gezien hun intelligentieniveau van hen verwacht mag worden.

Het is belangrijk om dyscalculie op tijd te signaleren, zodat de juiste hulpmiddelen en begeleiding aangeboden kunnen worden.